Goudsbloem (Calendula officinalis)
De goudsbloem is een van de bekendste sier- en geneeskrachtige planten en is in elke tuin te vinden. Ze wordt vooral gebruikt in de natuurgeneeskunde, maar ook in cosmetica. In de cosmetica is goudsbloem vooral bekend voor de behandeling van een pijnlijke, ontstoken en gekwetste huid. Het wordt daarom vaak gebruikt in zalven. Je kunt overigens ook zelf een eenvoudige goudsbloemzalf maken met slechts een paar ingrediënten. Calendula is ook populair in andere cosmetische producten en in natuurlijke zeep.
Botanische naam
De botanische naam van goudsbloem is Calendula officinalis en het behoort tot de asterfamilie.
Typisch uiterlijk van de goudsbloem
Goudsbloemen hebben een vertakte, licht bossige groeiwijze en worden 30-60 cm hoog. De bloemhoofdjes, die in kleur variëren van lichtgeel tot feloranje, zitten op de hoekige stengels. De langwerpige bladeren zijn lichtgroen van kleur.
Verspreiding van de goudsbloem
De plant komt oorspronkelijk uit Egypte, maar wordt sinds de 12e eeuw in Europa gekweekt en komt nu overal ter wereld voor.
Verzorging en teelt in de tuin
De goudsbloem is éénjarig en bloeit van de vroege zomer tot de eerste vorst. Ze stelt geen bijzondere eisen aan de grond. Een beetje compost of lichte bemesting in het voorjaar is voldoende. Eenmaal in de tuin zaait hij zichzelf uit. Deze zaailingen kunnen dan verplant worden.
Goudsbloemen oogsten en gebruiken
De bloemhoofdjes kunnen het hele groeiseizoen worden geoogst en vers of gedroogd worden gebruikt.
In de keuken worden de bloemblaadjes gebruikt als decoratie of ter vervanging van saffraan.
In de geneeskunde worden goudsbloemen vooral gebruikt bij ontstekingen, zwellingen, kneuzingen, lever- en galblaasproblemen, vaatontstekingen en voetschimmel. Hiervoor kan een eenvoudig kompres worden gemaakt. De bloemblaadjes worden gekookt in een afkooksel, de kompressen worden erin gedrenkt en aangebracht op de pijnlijke huid.
Gebruik in cosmetica
Goudsbloemen werken ontstekingsremmend en maken de huid glad en zacht. Ze zijn daarom geschikt als toevoeging in crèmes, huidoliën en lotions. Als je het effect wilt benutten in je zelfgemaakte huidcrèmes, kun je een olie met actieve ingrediënten gebruiken.
Calendula in natuurlijke zepen
Goudsbloemen zijn een van de weinige plantendelen die niet bruin worden in de afgewerkte natuurlijke zeep. Dit is het geval met bijna alle kruiden en bloemen. Goudsbloembloesems en hun bladeren daarentegen behouden hun mooie, rijke gele kleur zelfs maanden nadat de zeep is gemaakt. De bloemen en bladeren kunnen daarom fijn en gelijkmatig worden gehakt en direct aan het zeepmengsel worden toegevoegd. Als alternatief is het natuurlijk ook mogelijk om zelf een aftreksel of een olie-extract te maken. Omdat goudsbloem ontstekingsremmend en antiseptisch werkt, kan goudsbloemzeep heel goed gebruikt worden bij een onzuivere huid, acne en ontstekingsachtige huidaandoeningen.
Mijn laatste goudsbloemzeep heb ik als volgt geparfumeerd:
- 3 delen bloedsinaasappel etherische olie
- 2 delen palmarosa etherische olie
- 1 deel roos etherische olie
- 1 deel ylang ylang etherische olie
