Je eigen cosmetica maken, zoals badbommen, body butter en zeep, is tegenwoordig erg populair. Veel cosmeticamakers zijn begonnen met “eenvoudige” producten zoals badbruisballen en dergelijke. Op een gegeven moment willen velen echter iets verder gaan en hun eigen crèmes maken. De moeilijkheid zit hem in de structuur van de crème. Omdat het bestaat uit twee fasen (water- en vetfase), hebben we additieven nodig om de twee fasen te verwerken tot een stabiele eenheid – namelijk een langhoudende crème (emulsie). Lees hier waar je op moet letten bij het maken van je eigen crème en wat je van tevoren moet weten.
Doe-het-zelf crème kennis – Over emulsies en fases
Voordat je begint met het maken van een crème voor het gezicht of lichaam, moet je eerst vertrouwd raken met de basisprincipes van de formuleringstechnologie. Want alleen met deze basiskennis is het mogelijk om zelf een langdurige en effectieve crème te maken:
Crèmes behoren tot de klassieke emulsies. De meesten van jullie hebben deze term waarschijnlijk wel eens gehoord, vooral als je schooltijd niet al te ver weg is 🙂 Maar ook als je niet veel van de term weet, is dat geen probleem. In dit artikel kom je te weten wat een emulsie is en waarom de klassieke huidverzorgingscrème er een is.
Wat zijn emulsies?
Emulsies worden veel gebruikt in cosmetica omdat hun samenstelling lijkt op de fysiologische omstandigheden van de huid. Als externe interface met de omgeving heeft de huid verschillende taken. Naast haar beschermende functies tegen invloeden van buitenaf is ze betrokken bij de stofwisselings-, regulerings- en opslagprocessen van het lichaam. De conditie van de huid is afhankelijk van leeftijd, geslacht, lichaamsregio en individu. De conditie van de huid kan echter aanzienlijk worden beïnvloed door huidverzorgingsmaatregelen en een persoonlijke levensstijl. Emulsies voorzien de huid van lipiden en vocht en hebben na toevoeging van bepaalde actieve stoffen een voedende en beschermende werking en ondersteunen zo tot op zekere hoogte de natuurlijke functies van de huid.
Een emulsie bestaat altijd uit twee fasen die niet met elkaar gemengd kunnen worden. Net als olie en water. Als je deze twee fases probeert te combineren door ze simpelweg te roeren of te schudden, zullen ze binnen korte tijd weer scheiden. Emulgatoren worden gebruikt om de fases tot een stabiele eenheid te brengen. Een emulgator heeft de eigenschap om zich aan het grensvlak van twee onmengbare fasen te hechten en zo de twee componenten te laten mengen.
Fasen van een cosmetische emulsie
Een fase is een homogeen gebied met constante fysische en chemische eigenschappen. Twee verschillende fasen zijn bijvoorbeeld olie en water. Door simpelweg te roeren of te schudden kunnen we deze twee fasen combineren tot een emulsie. Na korte tijd zal de emulsie zich echter weer scheiden in de twee oorspronkelijke fasen.
Het gebied tussen twee fasen wordt het grensvlak genoemd. In een crème bestaat één fase meestal uit verschillende ingrediënten. In de zogenaamde “vetfase” zijn dit bijvoorbeeld verschillende plantaardige oliën zoals olijfolie en amandelolie. De “waterfase” bestaat ook meestal niet alleen uit water, maar ook uit andere ingrediënten. Om het gewenste resultaat te bereiken, moeten de bestanddelen van een fase in de juiste verhouding worden gemengd.
De vetfase van de emulsie
In de vetfase worden plantaardige of synthetische oliën gecombineerd met vaste vetten en consistentiemiddelen. De nodige hoeveelheid emulgatoren wordt ook toegevoegd. Afhankelijk van het type emulsie kan de vetfase 5 tot meer dan 40% van de totale hoeveelheid emulsie uitmaken. Lichte serums hebben daarom een laag vetgehalte, terwijl zeer rijke crèmes een hoger aandeel vetfase hebben.
De waterfase van de emulsie
In de waterfase worden naast water ook vochtbindende ingrediënten en oplosmiddelen gebruikt. Actieve ingrediënten, vitaminen en geleermiddelen kunnen hier ook worden toegevoegd. De totale hoeveelheid van de emulsie wordt aangevuld tot 100 met de waterfase of het watergehalte.
Een eenvoudig voorbeeld van het maken van je eigen crème
Het klinkt in eerste instantie misschien allemaal ingewikkeld, maar dat is het eigenlijk niet. Stel je voor dat je een vetfase hebt van in totaal 20 procent. Deze hoeveelheid vet kun je gebruiken om een lichte lotion te maken. Je wilt in totaal 50 gram crème roeren. De vetfase is bijvoorbeeld als volgt opgebouwd:
- 4g olijfolie
- 2g amandelolie
- 1,5g karitéboter
- 0,5g cetearylalcohol (consistentiemiddel)
- 2g glycerolstearaat SE (plantaardige, niet-ionische emulgator)
Omdat we natuurlijk een totale hoeveelheid van 100% willen bereiken, vullen we aan met water. Met 50g crème zou dit 80% zijn. Verdere actieve ingrediënten en additieven kunnen nu aan de waterfase worden toegevoegd.